ΜΑΤΘΑΙΙΚΟΙ - Α: ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ ΤΗΣ 19 ΚΑΙ 20. 8. 1981 ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ «ΧΕΙΡΟΘΕΣΙΑΣ»
«...Μετά μικράν διακοπήν ἤρχισε τό θέμα «ΧΕΙΡΟΘΕΣΙΑ». Κατ’ ἀρχήν ἀνεγνώσθη τό κείμενον τοῦ Βίκτωρος Μοναχοῦ «Πρότασις τῆς 11/24.5.1971». Κατόπιν τούτου ἐζητήθη νά κατατεθοῦν στοιχεῖα περί τοῦ θέματος.
Ὁ Σεβ/τος Κιτίου εἶπεν ὅτι ἔχει πολλά ἐκ τοῦ ‘Αρχείου τοῦ Βασιλείου Σακκᾶ καί ὅτι θά ἀποστείλη τά σχετικά ἀποσπάσματα. ‘Επίσης λέγει ὅτι ἡ πρόσκλησις τήν ὁποίαν ἔλαβε τοῦ λέγει ὅτι ἐξελέγη διά τήν Ἐπιτροπήν ἡ ὁποία θά ὑπάγη εἰς τήν Ἀμερικήν διά νά διαφωτίση τούς Λευκορώσους διά τό θέμα τοῦ Ἡμερολογίου.
Εἰς τό σημεῖον αὐτό ἐγένετο ἀναφορά εἰς τά πρό τοῦ 1971, ἤτοι εἰς τό ρόλον τόν ὁποῖον ἔπαιξεν ὁ Καλλιόπιος, ἵνα παρασύρη τήν ‘Εξαρχίαν εἰς ‘Αμερικήν.
Εἰς αὐτό τό σημεῖον ὁ Σεβ. Κιτίου εἶπεν ὅτι ὁ Καλλιόπιος ἐσχεδίαζε νά λάβη τήν χειροτονίαν ἀπό τούς Ρώσσους καί ἀφοῦ δέν τήν ἔλαβε ἐνήργησε νά πᾶνε οἱ Ματθαιϊκοί μήπως ἐπιτύχη οὕτω διά τῆς ὁδοῦ τασύτης νά γίνη Ἐπίσκοπος.
Θεολ. Ἐλευθέριος Γκουτζίδης: Πῶς εἴδατε τούς Κάλλιστον καί Καλλιόπιον κατά τήν παραμονήν σας εἰς ‘Αμερικήν. Πάντως ὁ Καλλιόπιος εἶχεν ἐπαφάς μετά τοῦ Καλλίστου ἀπό δύο τουλάχιστον ἤ τριῶν ἐτῶν προηγουμένως.
Σεβ. Κιτίου: Τίποτε δέν γνωρίζω, ἐγώ ἤμουν ἀπομεμονωμένος εἰς τήν Κύπρον.
Σεβ. Βρεσθένης:’Από πληροφορίας πού ἔχω ὁ Καλλιόπιος ἔλεγε στόν Ματθαῖο Λαγγῆν ά πᾶμε στήν ‘Αμερική νά τακτοποιήσουνε τήν ἀναγνώρισι ἀπό τούς Ρώσους καί ὁ π. Εὐγένιος τοῦ ἔλεγε, ἄν θέλης νά πάρης τήν μίτρα πήγαινε, οἱ Φλωριναῖοι δέν πρόκειται νά ἐπιστρέψουν.
Σεβ. ‘Αργολίδος: Κάποτε, μᾶλλον πρό τοῦ 1970 ἐσυνάντησα τόν Καλλιόπιο στό Μοναστήρι τῶν Ταξιαρχῶν εἰς ‘Αθήκια καί χαιρετηθήκαμε, τίποτ’ ἄλλο δέν γνωρίζω.
Σεβ. Κιτίου: Ἡ Μακαρία κάποτε μέ ρώτησε ἄν γνωρίζω περί τοῦ π. Παντελεήμονος εἰς ‘Αμερικήν καί ἐγώ τῆς εἶπα ὅτι ἀπ’ ὅ,τι ἤκουσα εἶναι Μακρακιστής.
Σεβ. Κιτίου: Μακαριώτατε εἴχατε συνεννοηθεῖ πρίν μέ τόν π. Εὐγένιο περί τῆς μεταβάσεώς των εἰς ‘Αμερικήν;
Μακαριώτατος: Ὄχι.
‘Αρχιμ. Χρυσόστομος: Περί τοῦ ὅτι ὁ Καλλιόπιος ἐνεργοῦσε πρό τοῦ 1970 περί τῆς ὑποθέσεως αὐτῆς ἔχω ὑπ’ ὄψιν μου πληροφορίας ἀπό τόν ἴδιο τόν Καλλιόπιο, ὅταν μετά τήν ἐπιστροφήν των ἐξ’ ‘Αμερικῆς τό 1971 εὑρισκόμεθα εἰς τό δωμάτιόν του στόν Πειαριᾶ παρόντων καί τοῦ π. Κλήμη μεθ’ ἑνός Μοναχοῦ ἐκ τῆς συνοδείας του, τοῦ Καλλίστου, τῆς Μακαρίας καί ἐμοῦ, ὅπου ἔλεγε ὅτι διά τήν ὑπόθεσιν, ἤτοι τῆς μεταβάσεως εἰς ‘Αμερικήν καί ἀναγνώρισιν ἀπό τούς Ρώσους εἴχαμε ἐπαφάς καί συνεννοήσεις πρό δύο ἐτῶν μέ τόν Κάλλιστο καί τήν Μακαρία, ὅπου ἤρχοντο ἐδῶ εἰς τό ταπεινόν μου κελλίον καί τά ἐσυζητούσαμε. Τούς ἔλεγα δέ ὅτι πρέπει νά πᾶμε εἰς τήν ‘Αμερικήν καί νά συναντηθοῦν μέ τόν Φιλάρετο νά τούς ἀναγνωρίση. Διότι ἄν πᾶτε στήν ‘Αμερική καί δέν συναντῆστε τόν Φιλάρετο μήν πᾶτε καθόλου. Θά φροντίσω ἐγώ νά μήν φανῆ προσυνεννοημένη ἡ συνάντησίς σας. Τηλεφωνικῶς δέ εἶχα ἐπικοινωνήσει εἰς ‘Αμερικήν μέ τόν π. Παντελεήμονα ὁ ὁποῖος ὑπεδέχθη εἰς ‘Αμερικήν τόν Κάλλιστον τό 1970, καί ὁ ὁποῖος ἐνήργησε νά συναντηθῆ ὀ Κάλλιστος μέ τόν Φιλάρετο. Κατά τήν ἀφήγησιν τοῦ Καλλιοπίου οὐδείς τόν διέψευσε, μάλιστα ὁ Κάλλιστος εἰς μίαν στιγμήν τοῦ εἶπε: «Λέγε, λέγε π. Καλλιόπιε, νά φωτίζωνται τά παιδιά». Χαρακτηριστικῶς ὁ Καλλιόπιος εἶπεν ὅτι ἀρχικῶς ἤρχοντο ὁ Καλλιόπιος καί ἡ Μακαρία ἐδῶ καί ἐφοβοῦντο μήπως γίνουν ἀντιληπτοί πού ἔχουν σχέσι μαζί μου.
Σεβ. Κοζάνης: Ἔχω πληροφορηθεῖ ὅτι ὁ Καλλιόπιος ἐπῆγε στόν Πολύκαρπο Λιώση καί τόν πίσεσε νά ὑπογράψη τήν πληροφορία ὅτι ὁ Φλωρίνης εἶχε πεῖ, ὅτι οἱ Ματθαιϊκοί νά χειροθετοῦνται.
Ἀρχιμ. Χρυσόστομος: Εἰς τό σημεῖον αὐτό ἐνθυμοῦμαι πού μοῦ εἶχεν εἰπεῖ ὀ Καλλιόπιος ὅτι διά τό θέμα τῆς ἀναγνωρίσεως τῶν Ματθαιϊκῶν καί τῆς χειροθεσίας των συνεννοήθησαν 4 ἄτομα: 1) Βίκτωρ Μοναχός 2) Πολύκαρπος Λιώσης 3) Ἕνας ‘Αγιορείτης δέν ἐνθυμοῦμαι τό ὄνομά πού μοῦ εἶπε καί 4) Ἴσως ἐννοοῦσε τόν ἐαυτόν του.
‘Ελ. Γκουτζίδης: Ὅλα ἦσαν προκατασκευασμένα ὑπό τοῦ Καλλιοπίου, Βίκτωρος καί Παντελεήμονος. Τά ἐγνώριζον καί ἄλλα πρόσωπα, ὅπως ὁ π. Κων/νος ‘Αλεξανδρόπουλος, ὅστις ἐπανειλημμένως μέ ἠρώτησεν πῶς θά γίνουν δεκτοί οἱ ‘Αρχιερεῖς ἀπό τούς Ρώσους. Καί εἰς τήν ἀπάντησίν μου ὅτι δι’ ἁπλῆς Συνοδικῆς Πράξεως, ἐφ’ ὅσον βεβαίως πρωτίστως ὑπάρξει ταυτότης ἐν τῆ Πίστει, οὗτος μέ διεβεβαίωσεν ὅτι θά γίνουν δεκτοί διά χειροθεσίας.»
Μεθ’ ἡμέρας δέ ἦλθε εἰς τό Γραφεῖον καί εἰρωνικῶς μοῦ εἶπεν: «’Ἐλευθέριε τούς ἐχειροθέτησαν», ὅταν ἐμεῖς ἀγνοούσαμε τά πάντα.
Ἡ ἀπάντησίς μου ἦτο: «Εἶναι ἀδύνατον, τότε δέν εἶναι ‘Επίσκοποι. Πῶς λοιπόν ἐγνώριζε τά πάντα ὁ π. Κων/νος;;».
‘Ενθυμοῦμαι ἀκόμη ὅτι εἰς τό ἀεροδρόμιον ἐπληροφορήθην ὑπό τοῦ Κων/νου Σαραντοπούλου [σ.σ. σημερινός αρχιεπίσκοπος φλωριναίων ΓΟΧ - ΘΝΠ ] ὅτι ὁ Καλλιόπιος τοῦ ἐτηλεφώνησε καί τοῦ εἶπεν ὅτι τούς χειροθέτησαν, τότε ἐν καταφανεῖ ἀγανακτήσει ἐπεχείρησα νά ἀποχωρήσω τοῦ ἀεροδρομίου, διότι δέν ἐννοοῦσα νά ὑποδεχθῶ προδότας ἀρχιερεῖς. Τῆ ἐπιμονῆ ὅμως τῶν Κληρικῶν Ματθαίου καί Νικολάου ἀνέμενον νά πληροφορηθῶ ἀκριβῶς. Ὅτε ἔφθασεν ἡ ‘Εξαρχία ἦτο καταφανῶς στενοχωρημένη, ἀλλά ἐπεδιώχθη νά δημιουργθῆ ἀτμόσφαιρα πανηγυρική, ἐνῶ οἱ πληροφορίες πού μᾶς ἔδωσαν ἦσαν ὅτι οἱ Ρῶσοι ὀρθοδόξησαν, ὅτι ἠ Ὀρθοδοξία διεδόθη εἰς τά τέσσερα σημεῖα τοῦ κόσμου καί ὅτι ἐδέχθησαν χειροθεσίαν ὑπό τήν ἔννοιαν τῆς ἁπλῆς εὐλογίας καί διά νά μήν ἔχη οὐδείς πρόφασιν νά ἐμποδίση τήν ἐνότητα καί τήν πρόοδον τῆς Ἐκκλησίας.
Ἦτο χαρακτηριστικόν τό παράδειγμα πού μοῦ εἶπον: Ὑπῆρχε μία παράβασις ἐξωτερική, τυπική, ὅπως ὅταν ἐσύ εἶσαι παραβάτης καί σέ συγχωρεῖ διά τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν ὁ πνευματικός σου, ἔτσι ἐδέχθημεν καί ἡμεῖς τήν χειροθεσίαν.
Μετά ταῦτα βεβαιωθείς ὅτι δέν θίγει ἡ χειροθεσία τήν ἀκεραιότητα τοῦ μυστηρίου τῆς χειροτονίας ἠρέμησα καί ἐζήτησα συγγνώμην, διότι ἀπεδοκίμασα ὡς προδότας τούς Ἀρχιερεῖς τῆς ‘Εξαρχίας. Ἔσφαλα ὅμως διότι ἐζήτησα τά κείμενα καί δέν ἐπεμεινα εἰς γραπτάς βεβαιώσεις, ἀλλά ἐπείσθην εἰς τά προφορικῶς λεχθέντα.
Σεβ. Κιτίου: Θά σᾶς πῶς ὅ,τι ἠσθανόμην καί τότε καί τώρα. Ὅταν ἦλθα εἰς τήν Ἑλλάδα μοῦ εἶπον, εἶσαι ἕτοιμος νά φύγωμεν δι’ ‘Αμερικήν; Καί ἀπήντησα ναί εἶμαι. Καί σύμφωνα μέ τήν πρόσκλησιν ξεκίνησα ἔχων τήν ἐντύπωσιν ὅτι θά διαφωτίσωμεν τούς Ρώσους διά τό Ἡμερολόγιο. ‘Από τήν ἡμέρα τῆς ἀφίξεώς μας εἰς τήν ‘Αμερικήν δέν ἐπικοινωνούσαμε μεταξύ μας ἕως τήν προηγουμένην πού θά εἰσερχόμεθα εἰς τήν Σύνοδον τῶν Ρώσων.
Σεβ. Κιτίου: ΄Αναγινώσκει ἐξ ἐγγράφου του τό ἱστορικόν τῆς ἑνώσεώς των μετά τῶν Ρώσων.
Σεβ. Κιτίου: Κατά τόν Αὔγουστον τοῦ 1971, ἔλαβον μίαν ἐπιστολήν ἐκ τοῦ π. Εὐγενίου Τόμπρου, διά τῆς ὁποίας ἐκαλούμην εἰς Ἑλλάδα καί μοῦ ἐξηγοῦσε ὅτι ἡ Ἱερά Σύνοδος μέ ἐξέλεξε μέλος τῆς Ἐπιτροπῆς, νά ὑπάγωμεν εἰς ‘Αμερικήν νά φωτίσωμεν τούς ἀνωτέρω Ρώσους διά τό ζήτημα τοῦ Ἡμερολογίου.
Ἔφθασα εἰς Ἑλλάδα τόν Σεπτέμβριον τοῦ 1971. Τήν ἄλλην ἡμέραν συνελθοῦσα ἡ Ἱερά Σύνοδος χωρίς ἄλλης ἐξηγήσεως ἀπεφάσισεν νά φύγωμεν ἀμέσως διά τήν Ἀμερικήν.
Φθάσαντες εἰς ‘Αμερικήν ὁ Κορινθίας Κάλλιστος, ὁ Κιτίου Ἐπιφάνιος, ὁ Πρωθιερεύς Εὐγένιος Τόμπρος, Πρωτοσύγκελλος καί ‘Αρχιγραμματεύς τῆς Συνόδου καί ὁ π. Καλλιόπιος, ὅστις μέχρι τῆς στιγμῆς ἐκείνης ἦτο χωρισμένος ἀπό τῆς «Ματθαιϊκῆς» Συνόδου, τόν μέν Μητροπολίτην Κιτίου καί Καλλιόπιον ἐτοποθέτησαν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Μεταμορφώσεως Βοστώνης ΗΠΑ εἰς τόν 3ον ὄραφον, εἰς τόν 1ον ὄροφον ἦτο ἡ Ἐκκλησία, τόν δέ Κορινθίας καί τόν π. Εὐγένιον Πρωτοσύγκελλον, εἰς τό σπίτι τῆς κ. Μαρίας ‘Αρβανίτου, πολύ μακρυά ἀπό τήν Μονήν. ‘Εκεῖ ἐγώ παρέμεινα ἕως τῆς ἡμέρας πού ἐπήγαμε εἰς τήν Ν. Ὑόρκην δηλαδή τήν 13ην Σεπτεμβρίου.
Εἰς τό διάστημα τοῦτο εἶδον ὅτι ὁ π. Εὐγένιος ἔδωσε τό Ὑπόμνημά του εἰς τόν π. Παντελεήμονα, νά τό μεταφράση εἰς τήν Ἀγγλικήν.
Ὁ π. Παντελεήμων μόλις εἶδε τήν φρᾶσιν, ὅτι «οἱ νεοημερολογῖται ἔχασαν τήν χάριν», τοῦ εἶπε ὅτι δέν θά δεχθοῦν αὐτό οἱ Ρῶσοι. Ὁ π. Εὐγένιος τοῦ ἀπήντησεν: «Ἐσύ βάλε το καί ἀς μή τό δεχθοῦν». Ἄλλην συνάντησιν δέν εἶχον οὔτε μέ τόν Κορινθίας, οὔτε μέ τόν π. Εὐγένιον. Εἰς τήν προσευχήν δέν κατέβαινον. Ὁ π. Καλλιόπιος πήγαινε εἰς τήν Ἐκκλησίαν. Μιά βραδυά πηγαινάμενος εἰς τό δωμάτιό μου ἐσυναντήθην μετά τοῦ π. Καλλιοπίου εἰς τόν διάδρομον καί μοῦ εἶπεν: «Ἔπρεπε νά κάνετε μίαν αἴτησιν εἰς τήν Σύνοδον διά τήν χειροτονίαν σας». Τοῦ ἀπάντησα δέν ἔχω ἀνάγκην, δέν ἀμφιβάλλω ἐγώ, ἐκτός διά τόν κόσμον ὅπου σκανδαλίζεται. Ὁ π. Καλλιόπιος καί ὀ π. Παντελεήμων ἐπήγαιναν καί ἐσυναντοῦντο μέ τόν Κορινθίας καί τόν Πρωτοσύγκελλο.
Ὅλοι μαζί συναντηθήκαμε καί ξεκινήσαμε διά τήν Νέαν Ὑόρκην τήν 13ην Σεπτεμβρίου. Τό βράδυ ὁ Κορινθίας καί ἐγώ ἐμείναμεν εἰς τό σπίτι τοῦ κ. Ἀντωνίου Γαβαλᾶ, θεολόγου. ‘Εκεῖ ἑωρτάσαμε μόνοι τήν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, οἱ ἄλλοι δέν ξέρω ποῦ ἔμειναν.
Εἰς τάς 15 Σεπτεμβρίου συνηντήθημεν ὅλοι εἰς Σύνοδον μετά 13 Ρώσων ‘Αρχιερέων. Κατ’ ἀρχάς ἀνεγνώσθη τό Ὑπόμνημα καί μετεφράζετο εἰς τά Ρωσικά καί κατόπιν ὁ π. Παντελεήμων μετέφραζε πρός ἡμᾶς εἰς τά Ἑλληνικά. Εἰς μίαν στιγμήν οἱ Ρῶσοι ἔδειξαν θαυμασμόν, δέν ἀντελήφθην διά ποίαν αἰτίαν. Τό ἐξέλαβον διά τό βαθύ τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης. Στό τέλος μᾶς ἀπήντησαν ὅτι δέν ἔχουν δεχθεῖ τό νέον Ἡμερολόγιον, διότι δέν ἔγινε Οἰκουμενική Σύνοδος καί ἐθεώρησαν τοῦτο μοντερνισμόν (νεωτερισμόν). Τώρα λόγω τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἀπεφάσισαν νά χωρίσουν τελείως ἀπό τούς νεωτεριστάς. ‘Αμέσως ὁ π. Εὐγένιος σηκώθηκε καί κατηυθύνθη εἰς ἕνα τραπεζάκι ἐντός τῆς αἰθούσης καί ἐκάλεσε τόν Κορινθίας καί ὑπέγραψε ἕνα χαρτί. ‘Αμέσως μέ ἐκάλεσε καί ἐμένα.
Τόν ἐρώτησα τί εἶναι. Μοῦ εἶπε: «Μία αἴτησις διά νά ἐξετάσουν τό θέμα τῶν χειροτονιῶν». Τοῦ λέγω: «Μἀ ἀκόμα δέν ἡνώθημεν». Μοῦ λέγει: «Ὑπέγραψε καί θά δοῦμε». Ἀμέσως τό κατέθεσε καί ἀνεγνώσθη.
Οἱ Ρῶσοι μᾶς εἶπον: «‘’Αφοῦ γράφετε ὅτι εἶσθε Κανονικοί, τί θέλετε ἀπό ἐμᾶς». Ὁ π. Εὐγένιος εἶπε: «’Εμεῖς ἔτσι φρονοῦμε. ‘Εσεῖς ὡς μείζων Σύνοδος νά ἐξετάσετε συμφώνως τῶν Ἱερῶν Κανόνων». Μᾶς εἶπαν: «Νά βγῆτε ἔξω μισή ὥρα καί θά σᾶς καλέσωμεν». Μετά μισήν ὥραν μᾶς κάλεσαν καί μᾶς ἀνέγνωσαν τήν ἀπόφασιν καί μᾶς εἶπαν: «Εἶσθε εὐχαριστημένοι. ‘Εμεῖς αὐτά γράφουμε, ἐσεῖς ὅπως θέλετε πάρτε τα». Νά εἶναι σύμφωνα μέ τούς Ἱερούς Κανόνας, νά μήν εὐθύνεσθε οὔτε ἐσεῖς, οὔτε ἐμεῖς». Μή ὑπαρχούσης καμμιᾶς ἐνστάσεως, ἐσηκώθησαν ὅλοι καί ἔγινεν ἀσπασμός καί ὠνόμασαν τήν στιγμήν ἐκείνην Μικράν ‘Ανάστασιν. ‘Εγώ εἶχον κάποια ἀνησυχίαν μέσα μου, ἀλλά λόγῳ τόπου, χρόνου καί γλώσσης δέν ἠδυνάμην νά ἐκφρασθῶ. Τήν ἰδίαν ἡμέραν ὅταν μείναμε τήν νύκτα μαζί μέ τόν Κορινθίας, ἄνοιξα τό βιβλίον τοῦ ‘Αλιβιζάτου «Σύνοψις Κανόνων» καί ἐρευνώντας τόν Η΄ Κανόνα τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου λέγω εἰς τόν Κορινθίας: «Σεβασμιώτατε, μᾶς μεταχειρίζονται σάν σχισματικούς. Ἔχω μέσα μου κάποιαν ἀνησυχίαν» Μοῦ λέγει: «Νά τό πῶ τοῦ Πρωτοσυγκέλλου...».
Τήν ἄλλην ἡμέραν, φύγαμε διά Βοστώνην. ‘Ανάμενα νά κληθῶ εἰς συνάντησιν. Δέν ἔγινε. Μετά δύο ἡμέρας ἦλθε τό χαρτί πού ἔγραφε ὁ Μητροπολίτης Φιλάρετος, ἐκεῖνα πού μᾶς εἶπον ἐν Συνόδῳ περί Ἡμερολογίου. ‘Εν τῶ μεταξύ, ἐνῶ ἐκαθόμην μόνος ἐντός τῆς αἰθούσης πλησίον τῆς Ἐκκλησίας, ἦλθε ὁ π. Εὐγένιος καί μέ ρὠτησε ἄν ἦλθε τό χαρτί. Τοῦ εἶπον ὅτι «τό χαρτί ἦλθεν, ἀλλά τίποτα δέν λέγει». Μοῦ λέγει: «Κάτι λέγει. Κάτι λέγει». Τοῦ λέγω: «Ναί, ἀλλά δέν λέγει ὅτι πρέπει νά λέγη».
‘Εκεῖ προσπάθησε νά μή καθησυχάση καί μοῦ λέγει: «Μά δέν ἔγινε καί κανένα γεγονός ἤ θαῦμα τοῦ Ματθαίου καί δεσμυεόμεθα νά προχωρήσωμεν εἰς τήν ἕνωσιν καί τήν ἀποδοχήν τῆς χειροθεσίας». Τότε ἐσκέφθην, ἔφ’ ὅσον ἐδέχθη ὁ π. Εὐγένιος τόν ὁρισμόν νά ἑνωθῶμεν μετά τῶν Αὐξεντιανῶν, καί ἐφ’ ὅσον μία ὁλόκληρος ‘Εκκλησία ἐγκατεσπαρμένη εἰς ὅλον τόν κόσμον θά ὀρθοδοξοῦσε μέ χιλιάδας πιστῶν, δέν ἔπρεπε νά ἀντιδράσω καί νά γίνω ἀφορμή διασπάσεως τοῦ τόσον μεγάλου καλοῦ πού ἔμελλε νά λάβη χώραν..... Καί ἔμεινα σιωπηλός.
Τήν ἄλλην ἡμέραν ἔγινε ἡ χειροθεσία τοῦ Κορινθίας. Δέν γνωρίζω τί ἐπηκολούθησεν ἐν τοῖς παρασκηνίοις. Πρίν τῆς ἀπολύσεως ὁ προεξάρχων τῆς τελετῆς, ὁ Γερμανίας Φιλόθεος ὡμίλησεν Ἑλληνικά καί σύν τοῖς ἄλλοις εἶπεν: «’Εσπούδασα εἰς τήν Σχολήν τῆς Χάλκης, γνωρίζω πολλούς τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἀλλά δέν μπορῶ νά ἔχω ἕνωσιν μέ αὐτούς. Μέ ἐσᾶς θά ἔχω ἕνωσιν, μέ τούς Ἕλληνας θά ἔχω ἕνωσιν». Καί τό ἐπανέλαβε, εἶναι δέ μαγνητοφωνημένο.
Εἰς τό σημεῖον αὐτό διεσκεδάσθη ἡ λύπη μου ὡς πρός τήν Ὀμολογίαν, καί ἔκρινα ὅτι ἐφ’ ὅσον ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Συνόδου διά τήν τελετήν, διορισθείς ἐξ αὐτῆς, ὀμολογεῖ ὄτι κόπτει τήν κοινωνίαν μετά τῶν νεοημερολογιτῶν, συνεπῶς καί ἡ Σύνοδός του, ἐδέχθην καί ἐγώ τήν ἄλλην ἡμέραν χειροθεσίαν, ὥρα τῆς δοξολογίας, χωρίς νά γνωρίζω τί διαβάσανε, ἐφ’ ὅσον ἦτο εἰς ἄλλην γλῶσσαν, χωρίς νά ἐκφωνήσουν ἔξω τίποτα. Ὡμίλησε καί πάλιν τά ἴδια ὁ Γερμανίας, ὅτι δέν θά ἔχη ἕνωσιν μέ τούς τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί ἀντεφώνησα ὅτι ἐπί τῆς Ὁμολογίας ταύτην πεποίθαμεν ὅτι θά τήν τηρήσουν, ὅπως καί ἐμεῖς μέχρι θυσίας αἵματος.
Κατόπιν καθήσαμεν εἰς Τράπεζαν., ὅπου ἔγιναν προσφωνήσεις ἀπό π. Παντελεήμονα, Εὐγένιον κλπ.
Μετ’ ὀλίγας ἠμέρας πήγαμε εἰς Τορόντο Καναδᾶ, συλλειτουργήσαμε μετά τῶν ἱερέων Παντελεήμονος, Παναγιώτη Καραθανάση, ‘Αλεξάνδρου Διακόνου καί μἐ ἐκκλησίαν ἀνάμεικτον, ὡς καί πολλῶν Αὐξεντιανῶν.
‘Εκεῖ ὠμίλησεν ὁ π. Εὐγένιος καυχώμενος ὅτι οἱ κόποι του ἐστέφθησαν ἀπό τόν Θεόν καί κατηγορώντας τούς Αὐξεντιανούς, ὅτι χειροτονήθηκαν ἀπό Νεοημερολογίτας κ.λ.π. Ἄρχισα καί πάλιν νά ἀνησυχῶ.
Τά ἐν Ἑλλάδι εἶναι γνωστά εἰς ὅλους.
Ὁ Σεβ. Κιτίου μετά τήν ἀνάγνωσιν τῆς ἐκθέσεώς του εἶπεν. Σκέπτομαι τώρα καί συμπεραίνω, ὅτι ὅλα ἦσαν προσυζητημένα καί προετοιμασμένα, ὥστε νά γίνη ἡ χειροθεσία. ”Η χειροθεσία ἔγινε στήν Δοξολογία. Δέν εἶχα μελετήσει προσφάτως τό θέμα περί χειροθεσίας διά νά εἶμαι κατατοπισμένος, ὁπότε μέ ἀιφνιδίασε.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Σεβασμιώτατε, ἀγία αὐτή ἠ ἀνησυχία σας περί τοῦ Η΄ Κανόνος, διατί ὅμως δέν τήν εἴπατε ἀμέσως, ὅταν ἐπιστρέψατε;
Σεβ. Κιτίου: ‘Εγώ τίς ἀνησυχίες μου τίς εἶπα.
‘Ελ. Γκουτζίδης: Ποῦ τίς εἴπατε, Σεβασμιώτατε;
Σεβ. Κιτίου: Δέν ἐνθυμοῦμαι.
‘Ελ. Γκουτζίδης: Οὔτε κἄν τήν ἀπόφασιν εἴδαμε. Τήν γνωρίσαμε δέ τό πρῶτον ἀπό τά «Χαρμόσυνα Μηνύματα» τοῦ Βίκτωρος. Δέν θά ἦτο δυνατόν νά ἀκολουθήση καμμία ἐνέργεια, ἄν ἐγνωρίζαμε τήν ἀπόφασιν.
Μακαριώτατος: Ἐγώ περίμενα στήν συνεδρίασι μέ τούς Κληρικούς νά ἀκούσω τήν ἀπόφασι, ἀλλά δέν ἀνεγνώσθη.
‘Ελευθέριος Γκουτζίδης: Ἡ ρητή δήλωσις τῆς Ἐξαρχίας ὅτι οἱ Ρῶσοι ὡμολόγησαν καί ἀνεγνώρισαν τήν χειροτονίαν τοῦ 1948, τήν δέ χειροθεσίαν ἔκαμαν τυπικῶς ὑπό τύπον μιᾶς συγχωρητικῆς εὐχῆς καί διά τήν ἐνότητα, μᾶς εἰρήνευσε καί μᾶς χαροποίησε, ὥστε νά μήν ἀντιδράσωμεν καθόλου. Δηλαδή πρῶτον ἠ Ὁμολογία τῆς ‘Εκθέσώς των καί δεύτερον ὅτι ἡ χειροθεσία ἦτο μία συγχωρητική εὐχή, ἦσαν αἱ προϋποθέσεις πού ἐδεχθήκαμε τό γεγονός, καί ἐπιδιώξαμε νά δεχθοῦν τουλάχιστον, ὅλοι οἱ ‘Αρχιερεῖς αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν χειροθεσίαν, ἵνα μή ὑπάρξῃ σχίσμα.
Μεσσηνίας: Ναί ἔτσι δεχθήκαμε τήν χειροθεσία καί ἵνα μή δημιουργηθῆ μεταξύ μας σχίσμα. ‘Ενθυμοῦμαι τόν π. Εὐγένιο πού εἶπε, τό κάναμε διά νά γίνη ἡ ἕνωσις νά ἔλθη ἡ εἰρήνευσις στήν Ἐκκλησία θέλουμε δἐν θέλουμε.
‘Αττικῆς: Ναί ἐπεκράτησε τό πνεῦμα νά μή γίνη σχίσμα στήν Ἐκκλησία καί νά δεχθοῦμε τήν χειροθεσία, ἐφ’ ὅσον οἱ Ρῶσοι ἦσαν πράγματι ὀρθόδοξοι κατά τήν διαβεβαίωσιν τῆς ‘Εξαρχίας καί ὄτι ἐπρόκειτο περί συγχωρητικῆς εὐχῆς.
Μακαριώτατος: Τήν δεχθήκαμε τήν χειροθεσία σάν τύπο συγχωρητικῆς εὐχῆς.
Σεβ. Κιτίου: Μετά τήν χειροθεσία βαδίζοντες καθ’ ὁδόν Εὐγένιος, Καλλιόπιος, Μακαρία καί ἐγώ, καί ἐνῶ ἤμουν σέ κάποια στιγμή πλησίον τῆς Μακαρίας, μοί εἶπεν αὕτη: «Σεβασμιώτατε νά φύγη τό ὑφ’ ἑνός καί τότε χωρίζουμε ἀπό τούς Ρώσους». Αὐτό μοῦ ἐδημιούργησε ἐκ τῶν ὐστέρων τήν ἐντύπωσι ὅτι ἦτο προσυνεννοημένη ἠ ὑπόθεσις.
Σεβ. Πειραιῶς: Ἄν ὅταν ἦλθε ἡ ‘Εξαρχία μᾶς ἔλεγε πῶς ἔγιναν ἀκριβῶς τά πράγματα θά ἐδιορθώνετο ἡ κατάστασις ἀμέσως τότε.
Σεβ. Κιτίου: Δέν ἀρνοῦμαι τήν ἐνοχήν, ἔστω καί μέ τήν ἀμάθειαν μου, ὅλα τά εἶπα τά πράγματα στήν Σύνοδο τότε.
Σεβ. Μεσσηνίας: Δέν τά εἴπατε, Σεβασμιώτατε.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Αὐτά τά πράγματα Ἅγιε Κιτίου, περί τοῦ Η Κανόνος καί περί τοῦ Γερμανίας δέν τά εἴπατε τότε.
Σεβ. Κιτίου: Δέν φοβοῦμαι θά πῶ ὅτι ἔφταιξα ἑπτά φορές, ἀλλά φέρουν καί ἄλλοι τήν εὐθύνη.
Σεβ. Μεσσηνίας: Ὁ π. Εὐγένιος εἶχε πεῖ τότε ὅτι ἐδέχθη τήν χειροθεσίαν διά νά γίνη ἡ ἕνωσις.
Κατόπιν ἡ Ἱερά Σύνοδος διευκρίνισε ρητῶς, ὅτι ἐγένετο δεκτή ἡ χειροθεσία ὑπό τήν ρητήν διαβεβαίωσιν τῆς ‘Εξαρχίας, ὅτι ἡ Ρωσική Σύνοδος ἐδέχθη τήν ‘Εκκλησιολογίαν - Ὁμολογίαν μας καί τήν χειροθεσίαν ὡς ἁπλῆν εὐλογίαν – συγχωρητικήν εὐχήν ὡς μίαν ἐξωτερικήν τυπικήν πράξιν, ταῦτα δέ ἐπί τῶ σκοπῶ τῆς ἑνώσεως καί τῆς εὐοδώσεως τοῦ Ἱεροῦ ‘Αγῶνος τῆς Ἐκκλησίας. [σ.σ. το θέμα είναι ποιον αναγνώρισαν οι ματθαιικοί ως προισταμένη αρχή ώστε να τους αποκαταστήσει τυπικά δλδ οχι Γιάννης Γιαννάκης ]
‘Εν συνεχείᾳ ἐλύθη ἡ συνεδρίασις διά τήν σήμερον κατόπιν τῆς κεκανονισμένης προσευχῆς».
Παραθέτομεν καί τό Πρακτικόν τῆς συνεδριάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας Ἑλλάδος καί Κύπρου τῆς 20.8.1981, τό ἀφορῶν εἰδικώτερον τήν ‘Απόφασιν τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἀπό ὑπ’ ἀριθμ. 16-11 τῆς 15/28.9.1971.
Σήμερον ἡμέραν Τετάρτην 20.8.1981 καί ὥραν 9.30 π.μ. καί ἐν τῆ αἰθούση τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, παρόντων τοῦ Μακαριωτάτου κ. Ἀνδρέου καί τοῦ Σεβ. Κιτίου καθώς καί ἁπάντων τῶν Ἱεραρχῶν, ὅπως καί εἰς τάς προηγουμένας συνεδριάσεις ἤρχισαν αἱ ἐργασίαι τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ωτῆς Ἱεραρχίας.
‘Αρχικῶς ἡ Ἱερά Σύνοδος ἔκρινε σκόπιμον, ὅπως ἐπανέλθη ἐπί τοῦ θέματος τῆς χειροθεσίας καί ὀλοκληρώση αὐτό.
Σεβ. Κιτίου: Κατόπιν ἀναγνώσεως κειμένου τοῦ Βασιλείου Σακκᾶ εἴχαμε γνῶσιν ὅτι οἱ Ρῶσοι εἶχον κοινωνίαν μετά τῶν Νεοημερολογιτῶν. Τό ὅτι δέν ἐχειροθετήσαμεν τούς Ἱερεῖς μας αὐτό ἦταν σωστό. Οἱ Ρῶσοι μᾶς ἐδέχθησαν διά τοῦ π. Παντελεήμονος, ὀ ὁποῖος προηγουμένως εἶχεν ἔλθει εἰς ρῆξιν μετά τοῦ Αὐξεντίου. Τοῦτο εἰκάζω ἀπό διάλογον μεταξύ Παντελεήμονος καί Αὐξεντίου. Τοῦ εἶπε: «’Ἄν δέν μέ ἀκούσεις σ’ αὐτά πού σοῦ λέω, θά ἀναγνωρίσω τούς Ματθαιϊκούς». Εἶναι γεγονός ὅτι καί ὁ Σακκᾶς τήν ἔπαθε ὅπως καί ἐμεῖς.
Εἰς τήν συνέχειαν ὁ Σεβ. Κιτίου διευκρίνισεν: «Ὅταν ἤμουν στήν ‘Αμερική εἶπα στόν Καλλιόπιο. Δέν ἀμφισβητῶ στήν χειροτονία μου καί οὔτε ἔχω καμμίαν ἀγωνίαν δι’ αὐτήν».
Σεβ. Πειραιῶς: Ναί, σεβασμιώτατε, ἀλλά στήν συνείδησι τοῦ Καλλίστου δέν ἦτο ἡ ἴδια γνώμη.
Ὁ Ἐλ. Γκουτζίδης ἐπισημαίνει τάς ἀντιφάσεις αἱ ὁποῖα ὑπάρχουν εἰς τήν ἀπόφασιν τῆς Ρωσικῆς Συνόδου καί ὅτι τοῦτο ἀποτελεῖ ἔργον ἑνός ἀτόμου καί ὄχι τῆς Συνόδου, ἠ ὁποία χωρίς νά τό μελετήση τό ἐνέκρινε. Ὁ π. Εὐγένιος ἀπ’ ὅ,τι γνωρίζω ἐξέφρασε ὡρισμένας ἐπιφυλάξεις διά τήν ἀπόφασιν πρός τούς Ρώσους Ἐπισκόπους, καί αὐτοῦ τοῦ ἀπήντησαν: «Ἐδῶ εἴμαστε ἐμεῖς».
Σεβ. Κιτίου: ‘Απορῶ πῶς ὁ π. Εὐγένιος δέν ἀντέδρασε δι’ ὅλα αὐτά, τά ὁποῖα ὑποθέτω ὅτι ἐγνώριζε πρό τῆς Συνόδου.
Ἐπίσης ὁ π. Χρυσόστομος ἐδήλωσε ὅτι τοῦ εἶπε ὁ πρώην Κορινθίας ὅτι: «Προσπαθῶ νά πείσω τόν π. Εὐγένιο νά πᾶμε στήν Ἀμερική, ἀλλ’ αὐτός ἀντιδρᾶ. Ἔφθασα δέ στό σημεῖο νά χρησιμοποιήσω ψευδῶς τήν πληροφορία ὅτι εὑρῆκα τό φάρμακο τοῦ ζαχάρου».
Ἐπίσης ὁ π. Εὐγένιος ρητῶς ἀπεφαίνετο ὅτι δέν εἶναι δυαντόν νά μεταβῶμεν εἰς ‘Αμερικήν πρίν ἤ ἀποστείλωμεν τό Πιστεύω μας καί τήν ἱστορίαν τοῦ ‘Αγῶνός μας ἐγγράφως καί ἐάν μᾶς ἀπαντήσουν ὅτι δέχονται τό πιστεύω μας τότε νά πᾶμε.
‘Επίσης τήν προηγουμένην τῆς ἀναχωρήσεως δι’ ‘Αμερικήν ὁ π. Χρυσόστομος ἐλειτούργησεν εἰς Μοσχάτον καί ἤκουσε χαρακτηριστικῶς παρά τοῦ π. Εὐγενίου λέγοντος πρός τόν Κορινθίας: «Εἶμαι ἄρρωστος. Δέν εἶμαι ἐγώ γιά ταξείδια ἅγιε Κορινθίας», τήν δέ λειτουργίαν μετά βίας τήν ἔβγαλε. ‘Εφαίνετο πράγματι πολύ ἄρρωστος.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Ὁ π. Εὐγένιος φρονῶ ὅτι ἔπεσε θῦμα Καλλιοπίου Παντελεήμονος καί Βίκτωρος. Τοῦτο δέ τόν ἐπηρέασε ἀποφασιστικά εἰς τήν ὐγείαν του καί τόν ὡδήγησε εἰς τήν παραίτησιν.
Σεβ. Κιτίου: Πιστεύω ὅτι εἶχε τύψεις. Ποῦ ὀφείλεται ὅμως δέν ξέρω. Μετά ἀπό συζήτησιν ὁ ἅγιος Κιτίου λέγει: «Φρονῶ ὅτι πρέπει νά γίνη σοβαρά μελέτη ἐπί τοῦ ἐν λόγῳ θέματος».
Σεβ. Μεσσηνίας: «‘Εγώ εἶπα ἐπάνω στό θέμα αὐτό, ὅτι πρέπει νά γίνη σοβαρά μελέτη».
Σεβ. ‘Αττικῆς: Πρέπει νά ληφθῆ ἀπόφασις ἐκ μέρους τῆς Συνόδου ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ διά νά λήξη.
Σεβ. Κιτίου: Ἡ μελέτη θά τά βρῆ ὅλα.
Σεβ. ‘Αττικῆς: Νά ἀρχίση ἡ μελέτη ἀπό τίς χειροτονίες.
Σεβ. Πειραιῶς: Δέν προσθέτω τίποτε ἄλλο. Νά γίνη μελέτη καί νά ληφθῆ ὑπ’ ὄψιν ὅτι ἐζητήσαμεν ἀναθεώρησιν τῆς πράξεως, ἐπίσης ὅτι εἰς τό ἔγγραφον τό ὁποῖον μᾶς ἀπέστειλαν μετά τήν ἀποκήρυξιν: «Καταπίπτει ἡ χειροθεσία καί ἐπανέρχεσθε εἰς τήν προτέραν κατάστασιν».
Σεβ. Βρεσθένης: Εἶμαι εὐχαριστημένος ἀπό τίς ἐργασίες, ἀλλά πρέπει νά ἀποκατασταθῆ πλήρως τό κῦρος τῆς Ἐκκλησίας, μετά τό πέρασμα ἀπό τίς «Συμπληγάδες πέτρες» δηλαδή τούς ἐχθρούς τῆς Ἐκκλησίας.
Σεβ. Φθιώτιδος: Μετά τήν ἀποκάλυψιν τῶν γεγονότων πρέπει νά τονίσωμεν ὅτι κακῶς ἔγινε ὅ,τι ἔγινε καί νά ζητήσουμε διά τῆς μελέτης τήν λύσιν τοῦ προβλήματος.
Σεβ. Κοζάνης: ‘Εδέχθημεν πλῆγμα. Τό πρόβλημα ὅμως εἶναι ὄχι εἰς τήν συνείδησιν ἡμῶν, διότι ἡμεῖς τό ἐδέχθιημεν ὑπό ἐκείνας τάς προϋποθέσεις, ἀλλά εἰς τό πῶς θά φανῆ τοῦτο εἰς τρίτους, ἵνα μή πολεμῆται ἡ ‘Εκκλησία. Τήν Ρωσικήν Σύνοδον βάσει τῆς ἀποφάσεώς της τήν χαρακτηρίζει ὄχι μόνον τό ἀθεολόγητον, ἀλλά καί τό ἀπαίδευτον.
π. Παῦλος: ‘Η ‘Εκκλησία ἔχει τήν δύναμι νά θεραπεύση τά πάντα.
π. Χρυσόστομος: Πιστεύω πώς ὅ,τι ἐγένετο ἐγένετο ὑπό τούς ὅρους ὅτι οἱ Ρῶσοι ὠρθοδόξησαν καί ὄτι ἡ χειροθεσία δέν καθάπτεται τῆς ‘Αρχιερωσύνης των. Εἰς τήν συνείδησιν ὅλων καί τῆς ‘Εξαρχίας καί τῶν λοιπῶν ‘Αρχιερέων, πιστεύω ὅτι δέν ὑπῆρχε ἡ παραμικρά ἀμφιβολία περί δογματικῆς ὑποστάσεως τοῦ μυστηρίου. ‘Αντιθέτως ἡ συνείδησις ὅλων τούς διεβεβαίωνε ὅτι καί ἡ Ὀρθοδοξία μεταδίδεται καί ἠ ἑνότης καλλιεργεῖται. Διά τῆς Ὁμολογίας πού ἐδόθη διά τῆς «Ἐκθέσεως» εἰς τήν Σύνοδον τῶν Ρώσων ἐπιστεύετο ὅτι διεδόθη ἠ ‘Ορθοδοξία εἰς ὅλον τόν κόσμον. ‘Επίσης πιστεύω ὅτι οἱ ‘Αρχιερεῖς δεχθέντες τήν χειροθεσίαν οὐδέποτε εἰς τήν συνείδησίν των ἐξέλαβον αὐτήν ὡς χειροθεσίαν ἀφορῶσαν τούς σχισματικούς.
Θεολ. Μηνᾶς Κοντογιάννης [σ.σ. σημερινός επισκοπος Κήρυκος]: Πιστεύω πώς δἐν μποροῦμε νά φθάσουμε στήν τελική λύσι. Διότι εἶναι μία πράξις, ἡ ὁποία εἶναι καταδικαστέα. Θεωρητικῶς μέν δύναται νά ἀντιμετωπισθῆ καί δικαιολογηθῆ, πρακτικῶς ὅμως, ἐφ’ ὅσον ἔγινεν ἡ πράξις (ἤτοι ἡ ἀνάγνωσις τῶν εὐχῶν τῆς χειροθεσίας) γιά μένα εἶναι ἕνα σοβαρόν πρόβλημα. Τό πρόσωπα ἔσφαλλον, ἡ ‘Εκκλησία βεβαίως ὄχι.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Ἡ ὅλη ὐπόθεσις ἀποτελεῖ σαφῶς ἐπίθεσιν κατά τῆς Ἐκκλησίας. Δέν δυνάμεθα νά ἀμφισβητήσωμεν ὅτι ἡ πρᾶξις ἀποτελεῖ μῶμον κατά τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Τοῦτο ὅμως δέν σημαίνει ὅτι ἔπληξε τήν Ἐκκλησία. Φρονῶ ὅτι ἡ μελέτη πρέπει νά ἀρχίση ἀπό τάς χειροτονίας τοῦ 1948 καί κατόπιν νά ἐξετασθῆ τό θέμα τῆς χειροθεσίας., ἤτοι νά ἀποκαλυφθοῦν τά σχέδια τῆς ληστρικῆς πράξεως καί προπάντων νά ληφθοῦν ὑπ’ ὄψιν οἱ ὅροι καί αἱ προοϋποθέσεις ὑφ’ ἅς ἐπραγματοποιήθη τόσον ἡ ἔνωσις μετά τῆς Ρωσικῆς Συνόδου, ὡς καί ἡ χειροθεσία.
‘Ιδιαιτέρως πρέπει νά ἀναλυθῆ καί ἀποδειχθῆ ὅτι δέν ἔχει οὐδεμίαν σχέσιν ἠ χειροθεσία μετά τοῦ Η’ Κανόνος. Οὕτω ἀποκαλυπτομένης τῆς ληστρικῆς Πράξεως διά τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος θά παραμείνη διδάσκον τό σφάλμα τοῦ βεβιασμένου καί παρατύπου τῶν ἐνεργειῶν της. Εἰς τήν προκειμένην περίπτωσιν καθ’ ἤν ἐξέρχεται κοινωνία μιᾶς ‘Εκκλησίας μεθ’ ἑτέρας δέν ἐπιτρέπεται βάσει τῆς διηνεκοῦς πράξεως τῆς Ἐκκλησίας, χειροθεσία, ἔστω καί ἄν εἶναι σχισματικοί.
Μετά ταῦτα ἡ Ι. Σύνοδος ὥρισεν ‘Επιτροπήν ἀποτελουμένην ἐκ τῶν: α) Σεβ. Μεσσηνίας κ. Γρηγορίου, β) Σεβ. Πειραιῶς καί Νήσων κ. Νικολάου, γ) ‘Αρχιμ. Χρυσοστόμου, 4) Διακόνου Νεοφύτου, 5) Θεολόγου κ. ‘Ελευθερίου Γκουτζίδη, 6) Θεολόγου κ. Μηνᾶ Κοντογιάννη, διά τήν περαιτέρω μελέτην τοῦ θέματος καί τήν εἰσήγησιν αὐτοῦ εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον.
‘Επί τοῦ τρίτου θέματος «Θέσεις καί διατυπώσεις τοῦ Ἁγίου Κιτίου εἰς τά δημοσιεύματα αὐτοῦ κατά τά τελευταῖα ἔτη», ὁ Σεβασμιώτατος Κιτίου ἐδήλωσεν ἔλλειψιν προετοιμασίας καί ἐζήτησεν μετάθεσιν τῆς συζητήσεως ἐπί τοῦ θέματος διά τήν ἐπομένην συνεδρίασιν.
Ἡ συνεδρίασις ἔληξεν τήν 18ην μ.μ. μέ τήν συνήθη προσευχήν.
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
+Ὁ Αθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος ΑΝΔΡΕΑΣ
ΤΑ ΜΕΛΗ
+Ὁ Κιτίου ‘Επιφάνιος
+Ὁ Μεσσηνίας Γρηγόριος
+Ὁ ‘Αττικῆς καί Μεγαρίδος Ματθαῖος
+Ὀ Πειραιῶς καί Νήσων Νικόλαος
+Ὀ Βρεσθένης Λάζαρος
+Ὁ ‘Αργολίδος Παχώμιος
+Ὁ Φθιώτιδος Θεοδόσιος
+ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Τίτος
Διά τήν Ἀντιγραφήν ἐκ τοῦ Βιβλίου τῶν Πρακτικῶν
Ο ΑΡΧΙΓΡΑΜΜΑΤΕΥΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
+Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς
Ὁ Σεβ/τος Κιτίου εἶπεν ὅτι ἔχει πολλά ἐκ τοῦ ‘Αρχείου τοῦ Βασιλείου Σακκᾶ καί ὅτι θά ἀποστείλη τά σχετικά ἀποσπάσματα. ‘Επίσης λέγει ὅτι ἡ πρόσκλησις τήν ὁποίαν ἔλαβε τοῦ λέγει ὅτι ἐξελέγη διά τήν Ἐπιτροπήν ἡ ὁποία θά ὑπάγη εἰς τήν Ἀμερικήν διά νά διαφωτίση τούς Λευκορώσους διά τό θέμα τοῦ Ἡμερολογίου.
Εἰς τό σημεῖον αὐτό ἐγένετο ἀναφορά εἰς τά πρό τοῦ 1971, ἤτοι εἰς τό ρόλον τόν ὁποῖον ἔπαιξεν ὁ Καλλιόπιος, ἵνα παρασύρη τήν ‘Εξαρχίαν εἰς ‘Αμερικήν.
Εἰς αὐτό τό σημεῖον ὁ Σεβ. Κιτίου εἶπεν ὅτι ὁ Καλλιόπιος ἐσχεδίαζε νά λάβη τήν χειροτονίαν ἀπό τούς Ρώσσους καί ἀφοῦ δέν τήν ἔλαβε ἐνήργησε νά πᾶνε οἱ Ματθαιϊκοί μήπως ἐπιτύχη οὕτω διά τῆς ὁδοῦ τασύτης νά γίνη Ἐπίσκοπος.
Θεολ. Ἐλευθέριος Γκουτζίδης: Πῶς εἴδατε τούς Κάλλιστον καί Καλλιόπιον κατά τήν παραμονήν σας εἰς ‘Αμερικήν. Πάντως ὁ Καλλιόπιος εἶχεν ἐπαφάς μετά τοῦ Καλλίστου ἀπό δύο τουλάχιστον ἤ τριῶν ἐτῶν προηγουμένως.
Σεβ. Κιτίου: Τίποτε δέν γνωρίζω, ἐγώ ἤμουν ἀπομεμονωμένος εἰς τήν Κύπρον.
Σεβ. Βρεσθένης:’Από πληροφορίας πού ἔχω ὁ Καλλιόπιος ἔλεγε στόν Ματθαῖο Λαγγῆν ά πᾶμε στήν ‘Αμερική νά τακτοποιήσουνε τήν ἀναγνώρισι ἀπό τούς Ρώσους καί ὁ π. Εὐγένιος τοῦ ἔλεγε, ἄν θέλης νά πάρης τήν μίτρα πήγαινε, οἱ Φλωριναῖοι δέν πρόκειται νά ἐπιστρέψουν.
Σεβ. ‘Αργολίδος: Κάποτε, μᾶλλον πρό τοῦ 1970 ἐσυνάντησα τόν Καλλιόπιο στό Μοναστήρι τῶν Ταξιαρχῶν εἰς ‘Αθήκια καί χαιρετηθήκαμε, τίποτ’ ἄλλο δέν γνωρίζω.
Σεβ. Κιτίου: Ἡ Μακαρία κάποτε μέ ρώτησε ἄν γνωρίζω περί τοῦ π. Παντελεήμονος εἰς ‘Αμερικήν καί ἐγώ τῆς εἶπα ὅτι ἀπ’ ὅ,τι ἤκουσα εἶναι Μακρακιστής.
Σεβ. Κιτίου: Μακαριώτατε εἴχατε συνεννοηθεῖ πρίν μέ τόν π. Εὐγένιο περί τῆς μεταβάσεώς των εἰς ‘Αμερικήν;
Μακαριώτατος: Ὄχι.
‘Αρχιμ. Χρυσόστομος: Περί τοῦ ὅτι ὁ Καλλιόπιος ἐνεργοῦσε πρό τοῦ 1970 περί τῆς ὑποθέσεως αὐτῆς ἔχω ὑπ’ ὄψιν μου πληροφορίας ἀπό τόν ἴδιο τόν Καλλιόπιο, ὅταν μετά τήν ἐπιστροφήν των ἐξ’ ‘Αμερικῆς τό 1971 εὑρισκόμεθα εἰς τό δωμάτιόν του στόν Πειαριᾶ παρόντων καί τοῦ π. Κλήμη μεθ’ ἑνός Μοναχοῦ ἐκ τῆς συνοδείας του, τοῦ Καλλίστου, τῆς Μακαρίας καί ἐμοῦ, ὅπου ἔλεγε ὅτι διά τήν ὑπόθεσιν, ἤτοι τῆς μεταβάσεως εἰς ‘Αμερικήν καί ἀναγνώρισιν ἀπό τούς Ρώσους εἴχαμε ἐπαφάς καί συνεννοήσεις πρό δύο ἐτῶν μέ τόν Κάλλιστο καί τήν Μακαρία, ὅπου ἤρχοντο ἐδῶ εἰς τό ταπεινόν μου κελλίον καί τά ἐσυζητούσαμε. Τούς ἔλεγα δέ ὅτι πρέπει νά πᾶμε εἰς τήν ‘Αμερικήν καί νά συναντηθοῦν μέ τόν Φιλάρετο νά τούς ἀναγνωρίση. Διότι ἄν πᾶτε στήν ‘Αμερική καί δέν συναντῆστε τόν Φιλάρετο μήν πᾶτε καθόλου. Θά φροντίσω ἐγώ νά μήν φανῆ προσυνεννοημένη ἡ συνάντησίς σας. Τηλεφωνικῶς δέ εἶχα ἐπικοινωνήσει εἰς ‘Αμερικήν μέ τόν π. Παντελεήμονα ὁ ὁποῖος ὑπεδέχθη εἰς ‘Αμερικήν τόν Κάλλιστον τό 1970, καί ὁ ὁποῖος ἐνήργησε νά συναντηθῆ ὀ Κάλλιστος μέ τόν Φιλάρετο. Κατά τήν ἀφήγησιν τοῦ Καλλιοπίου οὐδείς τόν διέψευσε, μάλιστα ὁ Κάλλιστος εἰς μίαν στιγμήν τοῦ εἶπε: «Λέγε, λέγε π. Καλλιόπιε, νά φωτίζωνται τά παιδιά». Χαρακτηριστικῶς ὁ Καλλιόπιος εἶπεν ὅτι ἀρχικῶς ἤρχοντο ὁ Καλλιόπιος καί ἡ Μακαρία ἐδῶ καί ἐφοβοῦντο μήπως γίνουν ἀντιληπτοί πού ἔχουν σχέσι μαζί μου.
Σεβ. Κοζάνης: Ἔχω πληροφορηθεῖ ὅτι ὁ Καλλιόπιος ἐπῆγε στόν Πολύκαρπο Λιώση καί τόν πίσεσε νά ὑπογράψη τήν πληροφορία ὅτι ὁ Φλωρίνης εἶχε πεῖ, ὅτι οἱ Ματθαιϊκοί νά χειροθετοῦνται.
Ἀρχιμ. Χρυσόστομος: Εἰς τό σημεῖον αὐτό ἐνθυμοῦμαι πού μοῦ εἶχεν εἰπεῖ ὀ Καλλιόπιος ὅτι διά τό θέμα τῆς ἀναγνωρίσεως τῶν Ματθαιϊκῶν καί τῆς χειροθεσίας των συνεννοήθησαν 4 ἄτομα: 1) Βίκτωρ Μοναχός 2) Πολύκαρπος Λιώσης 3) Ἕνας ‘Αγιορείτης δέν ἐνθυμοῦμαι τό ὄνομά πού μοῦ εἶπε καί 4) Ἴσως ἐννοοῦσε τόν ἐαυτόν του.
‘Ελ. Γκουτζίδης: Ὅλα ἦσαν προκατασκευασμένα ὑπό τοῦ Καλλιοπίου, Βίκτωρος καί Παντελεήμονος. Τά ἐγνώριζον καί ἄλλα πρόσωπα, ὅπως ὁ π. Κων/νος ‘Αλεξανδρόπουλος, ὅστις ἐπανειλημμένως μέ ἠρώτησεν πῶς θά γίνουν δεκτοί οἱ ‘Αρχιερεῖς ἀπό τούς Ρώσους. Καί εἰς τήν ἀπάντησίν μου ὅτι δι’ ἁπλῆς Συνοδικῆς Πράξεως, ἐφ’ ὅσον βεβαίως πρωτίστως ὑπάρξει ταυτότης ἐν τῆ Πίστει, οὗτος μέ διεβεβαίωσεν ὅτι θά γίνουν δεκτοί διά χειροθεσίας.»
Μεθ’ ἡμέρας δέ ἦλθε εἰς τό Γραφεῖον καί εἰρωνικῶς μοῦ εἶπεν: «’Ἐλευθέριε τούς ἐχειροθέτησαν», ὅταν ἐμεῖς ἀγνοούσαμε τά πάντα.
Ἡ ἀπάντησίς μου ἦτο: «Εἶναι ἀδύνατον, τότε δέν εἶναι ‘Επίσκοποι. Πῶς λοιπόν ἐγνώριζε τά πάντα ὁ π. Κων/νος;;».
‘Ενθυμοῦμαι ἀκόμη ὅτι εἰς τό ἀεροδρόμιον ἐπληροφορήθην ὑπό τοῦ Κων/νου Σαραντοπούλου [σ.σ. σημερινός αρχιεπίσκοπος φλωριναίων ΓΟΧ - ΘΝΠ ] ὅτι ὁ Καλλιόπιος τοῦ ἐτηλεφώνησε καί τοῦ εἶπεν ὅτι τούς χειροθέτησαν, τότε ἐν καταφανεῖ ἀγανακτήσει ἐπεχείρησα νά ἀποχωρήσω τοῦ ἀεροδρομίου, διότι δέν ἐννοοῦσα νά ὑποδεχθῶ προδότας ἀρχιερεῖς. Τῆ ἐπιμονῆ ὅμως τῶν Κληρικῶν Ματθαίου καί Νικολάου ἀνέμενον νά πληροφορηθῶ ἀκριβῶς. Ὅτε ἔφθασεν ἡ ‘Εξαρχία ἦτο καταφανῶς στενοχωρημένη, ἀλλά ἐπεδιώχθη νά δημιουργθῆ ἀτμόσφαιρα πανηγυρική, ἐνῶ οἱ πληροφορίες πού μᾶς ἔδωσαν ἦσαν ὅτι οἱ Ρῶσοι ὀρθοδόξησαν, ὅτι ἠ Ὀρθοδοξία διεδόθη εἰς τά τέσσερα σημεῖα τοῦ κόσμου καί ὅτι ἐδέχθησαν χειροθεσίαν ὑπό τήν ἔννοιαν τῆς ἁπλῆς εὐλογίας καί διά νά μήν ἔχη οὐδείς πρόφασιν νά ἐμποδίση τήν ἐνότητα καί τήν πρόοδον τῆς Ἐκκλησίας.
Ἦτο χαρακτηριστικόν τό παράδειγμα πού μοῦ εἶπον: Ὑπῆρχε μία παράβασις ἐξωτερική, τυπική, ὅπως ὅταν ἐσύ εἶσαι παραβάτης καί σέ συγχωρεῖ διά τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν ὁ πνευματικός σου, ἔτσι ἐδέχθημεν καί ἡμεῖς τήν χειροθεσίαν.
Μετά ταῦτα βεβαιωθείς ὅτι δέν θίγει ἡ χειροθεσία τήν ἀκεραιότητα τοῦ μυστηρίου τῆς χειροτονίας ἠρέμησα καί ἐζήτησα συγγνώμην, διότι ἀπεδοκίμασα ὡς προδότας τούς Ἀρχιερεῖς τῆς ‘Εξαρχίας. Ἔσφαλα ὅμως διότι ἐζήτησα τά κείμενα καί δέν ἐπεμεινα εἰς γραπτάς βεβαιώσεις, ἀλλά ἐπείσθην εἰς τά προφορικῶς λεχθέντα.
Σεβ. Κιτίου: Θά σᾶς πῶς ὅ,τι ἠσθανόμην καί τότε καί τώρα. Ὅταν ἦλθα εἰς τήν Ἑλλάδα μοῦ εἶπον, εἶσαι ἕτοιμος νά φύγωμεν δι’ ‘Αμερικήν; Καί ἀπήντησα ναί εἶμαι. Καί σύμφωνα μέ τήν πρόσκλησιν ξεκίνησα ἔχων τήν ἐντύπωσιν ὅτι θά διαφωτίσωμεν τούς Ρώσους διά τό Ἡμερολόγιο. ‘Από τήν ἡμέρα τῆς ἀφίξεώς μας εἰς τήν ‘Αμερικήν δέν ἐπικοινωνούσαμε μεταξύ μας ἕως τήν προηγουμένην πού θά εἰσερχόμεθα εἰς τήν Σύνοδον τῶν Ρώσων.
Σεβ. Κιτίου: ΄Αναγινώσκει ἐξ ἐγγράφου του τό ἱστορικόν τῆς ἑνώσεώς των μετά τῶν Ρώσων.
Σεβ. Κιτίου: Κατά τόν Αὔγουστον τοῦ 1971, ἔλαβον μίαν ἐπιστολήν ἐκ τοῦ π. Εὐγενίου Τόμπρου, διά τῆς ὁποίας ἐκαλούμην εἰς Ἑλλάδα καί μοῦ ἐξηγοῦσε ὅτι ἡ Ἱερά Σύνοδος μέ ἐξέλεξε μέλος τῆς Ἐπιτροπῆς, νά ὑπάγωμεν εἰς ‘Αμερικήν νά φωτίσωμεν τούς ἀνωτέρω Ρώσους διά τό ζήτημα τοῦ Ἡμερολογίου.
Ἔφθασα εἰς Ἑλλάδα τόν Σεπτέμβριον τοῦ 1971. Τήν ἄλλην ἡμέραν συνελθοῦσα ἡ Ἱερά Σύνοδος χωρίς ἄλλης ἐξηγήσεως ἀπεφάσισεν νά φύγωμεν ἀμέσως διά τήν Ἀμερικήν.
Φθάσαντες εἰς ‘Αμερικήν ὁ Κορινθίας Κάλλιστος, ὁ Κιτίου Ἐπιφάνιος, ὁ Πρωθιερεύς Εὐγένιος Τόμπρος, Πρωτοσύγκελλος καί ‘Αρχιγραμματεύς τῆς Συνόδου καί ὁ π. Καλλιόπιος, ὅστις μέχρι τῆς στιγμῆς ἐκείνης ἦτο χωρισμένος ἀπό τῆς «Ματθαιϊκῆς» Συνόδου, τόν μέν Μητροπολίτην Κιτίου καί Καλλιόπιον ἐτοποθέτησαν εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Μεταμορφώσεως Βοστώνης ΗΠΑ εἰς τόν 3ον ὄραφον, εἰς τόν 1ον ὄροφον ἦτο ἡ Ἐκκλησία, τόν δέ Κορινθίας καί τόν π. Εὐγένιον Πρωτοσύγκελλον, εἰς τό σπίτι τῆς κ. Μαρίας ‘Αρβανίτου, πολύ μακρυά ἀπό τήν Μονήν. ‘Εκεῖ ἐγώ παρέμεινα ἕως τῆς ἡμέρας πού ἐπήγαμε εἰς τήν Ν. Ὑόρκην δηλαδή τήν 13ην Σεπτεμβρίου.
Εἰς τό διάστημα τοῦτο εἶδον ὅτι ὁ π. Εὐγένιος ἔδωσε τό Ὑπόμνημά του εἰς τόν π. Παντελεήμονα, νά τό μεταφράση εἰς τήν Ἀγγλικήν.
Ὁ π. Παντελεήμων μόλις εἶδε τήν φρᾶσιν, ὅτι «οἱ νεοημερολογῖται ἔχασαν τήν χάριν», τοῦ εἶπε ὅτι δέν θά δεχθοῦν αὐτό οἱ Ρῶσοι. Ὁ π. Εὐγένιος τοῦ ἀπήντησεν: «Ἐσύ βάλε το καί ἀς μή τό δεχθοῦν». Ἄλλην συνάντησιν δέν εἶχον οὔτε μέ τόν Κορινθίας, οὔτε μέ τόν π. Εὐγένιον. Εἰς τήν προσευχήν δέν κατέβαινον. Ὁ π. Καλλιόπιος πήγαινε εἰς τήν Ἐκκλησίαν. Μιά βραδυά πηγαινάμενος εἰς τό δωμάτιό μου ἐσυναντήθην μετά τοῦ π. Καλλιοπίου εἰς τόν διάδρομον καί μοῦ εἶπεν: «Ἔπρεπε νά κάνετε μίαν αἴτησιν εἰς τήν Σύνοδον διά τήν χειροτονίαν σας». Τοῦ ἀπάντησα δέν ἔχω ἀνάγκην, δέν ἀμφιβάλλω ἐγώ, ἐκτός διά τόν κόσμον ὅπου σκανδαλίζεται. Ὁ π. Καλλιόπιος καί ὀ π. Παντελεήμων ἐπήγαιναν καί ἐσυναντοῦντο μέ τόν Κορινθίας καί τόν Πρωτοσύγκελλο.
Ὅλοι μαζί συναντηθήκαμε καί ξεκινήσαμε διά τήν Νέαν Ὑόρκην τήν 13ην Σεπτεμβρίου. Τό βράδυ ὁ Κορινθίας καί ἐγώ ἐμείναμεν εἰς τό σπίτι τοῦ κ. Ἀντωνίου Γαβαλᾶ, θεολόγου. ‘Εκεῖ ἑωρτάσαμε μόνοι τήν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, οἱ ἄλλοι δέν ξέρω ποῦ ἔμειναν.
Εἰς τάς 15 Σεπτεμβρίου συνηντήθημεν ὅλοι εἰς Σύνοδον μετά 13 Ρώσων ‘Αρχιερέων. Κατ’ ἀρχάς ἀνεγνώσθη τό Ὑπόμνημα καί μετεφράζετο εἰς τά Ρωσικά καί κατόπιν ὁ π. Παντελεήμων μετέφραζε πρός ἡμᾶς εἰς τά Ἑλληνικά. Εἰς μίαν στιγμήν οἱ Ρῶσοι ἔδειξαν θαυμασμόν, δέν ἀντελήφθην διά ποίαν αἰτίαν. Τό ἐξέλαβον διά τό βαθύ τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης. Στό τέλος μᾶς ἀπήντησαν ὅτι δέν ἔχουν δεχθεῖ τό νέον Ἡμερολόγιον, διότι δέν ἔγινε Οἰκουμενική Σύνοδος καί ἐθεώρησαν τοῦτο μοντερνισμόν (νεωτερισμόν). Τώρα λόγω τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἀπεφάσισαν νά χωρίσουν τελείως ἀπό τούς νεωτεριστάς. ‘Αμέσως ὁ π. Εὐγένιος σηκώθηκε καί κατηυθύνθη εἰς ἕνα τραπεζάκι ἐντός τῆς αἰθούσης καί ἐκάλεσε τόν Κορινθίας καί ὑπέγραψε ἕνα χαρτί. ‘Αμέσως μέ ἐκάλεσε καί ἐμένα.
Τόν ἐρώτησα τί εἶναι. Μοῦ εἶπε: «Μία αἴτησις διά νά ἐξετάσουν τό θέμα τῶν χειροτονιῶν». Τοῦ λέγω: «Μἀ ἀκόμα δέν ἡνώθημεν». Μοῦ λέγει: «Ὑπέγραψε καί θά δοῦμε». Ἀμέσως τό κατέθεσε καί ἀνεγνώσθη.
Οἱ Ρῶσοι μᾶς εἶπον: «‘’Αφοῦ γράφετε ὅτι εἶσθε Κανονικοί, τί θέλετε ἀπό ἐμᾶς». Ὁ π. Εὐγένιος εἶπε: «’Εμεῖς ἔτσι φρονοῦμε. ‘Εσεῖς ὡς μείζων Σύνοδος νά ἐξετάσετε συμφώνως τῶν Ἱερῶν Κανόνων». Μᾶς εἶπαν: «Νά βγῆτε ἔξω μισή ὥρα καί θά σᾶς καλέσωμεν». Μετά μισήν ὥραν μᾶς κάλεσαν καί μᾶς ἀνέγνωσαν τήν ἀπόφασιν καί μᾶς εἶπαν: «Εἶσθε εὐχαριστημένοι. ‘Εμεῖς αὐτά γράφουμε, ἐσεῖς ὅπως θέλετε πάρτε τα». Νά εἶναι σύμφωνα μέ τούς Ἱερούς Κανόνας, νά μήν εὐθύνεσθε οὔτε ἐσεῖς, οὔτε ἐμεῖς». Μή ὑπαρχούσης καμμιᾶς ἐνστάσεως, ἐσηκώθησαν ὅλοι καί ἔγινεν ἀσπασμός καί ὠνόμασαν τήν στιγμήν ἐκείνην Μικράν ‘Ανάστασιν. ‘Εγώ εἶχον κάποια ἀνησυχίαν μέσα μου, ἀλλά λόγῳ τόπου, χρόνου καί γλώσσης δέν ἠδυνάμην νά ἐκφρασθῶ. Τήν ἰδίαν ἡμέραν ὅταν μείναμε τήν νύκτα μαζί μέ τόν Κορινθίας, ἄνοιξα τό βιβλίον τοῦ ‘Αλιβιζάτου «Σύνοψις Κανόνων» καί ἐρευνώντας τόν Η΄ Κανόνα τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου λέγω εἰς τόν Κορινθίας: «Σεβασμιώτατε, μᾶς μεταχειρίζονται σάν σχισματικούς. Ἔχω μέσα μου κάποιαν ἀνησυχίαν» Μοῦ λέγει: «Νά τό πῶ τοῦ Πρωτοσυγκέλλου...».
Τήν ἄλλην ἡμέραν, φύγαμε διά Βοστώνην. ‘Ανάμενα νά κληθῶ εἰς συνάντησιν. Δέν ἔγινε. Μετά δύο ἡμέρας ἦλθε τό χαρτί πού ἔγραφε ὁ Μητροπολίτης Φιλάρετος, ἐκεῖνα πού μᾶς εἶπον ἐν Συνόδῳ περί Ἡμερολογίου. ‘Εν τῶ μεταξύ, ἐνῶ ἐκαθόμην μόνος ἐντός τῆς αἰθούσης πλησίον τῆς Ἐκκλησίας, ἦλθε ὁ π. Εὐγένιος καί μέ ρὠτησε ἄν ἦλθε τό χαρτί. Τοῦ εἶπον ὅτι «τό χαρτί ἦλθεν, ἀλλά τίποτα δέν λέγει». Μοῦ λέγει: «Κάτι λέγει. Κάτι λέγει». Τοῦ λέγω: «Ναί, ἀλλά δέν λέγει ὅτι πρέπει νά λέγη».
‘Εκεῖ προσπάθησε νά μή καθησυχάση καί μοῦ λέγει: «Μά δέν ἔγινε καί κανένα γεγονός ἤ θαῦμα τοῦ Ματθαίου καί δεσμυεόμεθα νά προχωρήσωμεν εἰς τήν ἕνωσιν καί τήν ἀποδοχήν τῆς χειροθεσίας». Τότε ἐσκέφθην, ἔφ’ ὅσον ἐδέχθη ὁ π. Εὐγένιος τόν ὁρισμόν νά ἑνωθῶμεν μετά τῶν Αὐξεντιανῶν, καί ἐφ’ ὅσον μία ὁλόκληρος ‘Εκκλησία ἐγκατεσπαρμένη εἰς ὅλον τόν κόσμον θά ὀρθοδοξοῦσε μέ χιλιάδας πιστῶν, δέν ἔπρεπε νά ἀντιδράσω καί νά γίνω ἀφορμή διασπάσεως τοῦ τόσον μεγάλου καλοῦ πού ἔμελλε νά λάβη χώραν..... Καί ἔμεινα σιωπηλός.
Τήν ἄλλην ἡμέραν ἔγινε ἡ χειροθεσία τοῦ Κορινθίας. Δέν γνωρίζω τί ἐπηκολούθησεν ἐν τοῖς παρασκηνίοις. Πρίν τῆς ἀπολύσεως ὁ προεξάρχων τῆς τελετῆς, ὁ Γερμανίας Φιλόθεος ὡμίλησεν Ἑλληνικά καί σύν τοῖς ἄλλοις εἶπεν: «’Εσπούδασα εἰς τήν Σχολήν τῆς Χάλκης, γνωρίζω πολλούς τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἀλλά δέν μπορῶ νά ἔχω ἕνωσιν μέ αὐτούς. Μέ ἐσᾶς θά ἔχω ἕνωσιν, μέ τούς Ἕλληνας θά ἔχω ἕνωσιν». Καί τό ἐπανέλαβε, εἶναι δέ μαγνητοφωνημένο.
Εἰς τό σημεῖον αὐτό διεσκεδάσθη ἡ λύπη μου ὡς πρός τήν Ὀμολογίαν, καί ἔκρινα ὅτι ἐφ’ ὅσον ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Συνόδου διά τήν τελετήν, διορισθείς ἐξ αὐτῆς, ὀμολογεῖ ὄτι κόπτει τήν κοινωνίαν μετά τῶν νεοημερολογιτῶν, συνεπῶς καί ἡ Σύνοδός του, ἐδέχθην καί ἐγώ τήν ἄλλην ἡμέραν χειροθεσίαν, ὥρα τῆς δοξολογίας, χωρίς νά γνωρίζω τί διαβάσανε, ἐφ’ ὅσον ἦτο εἰς ἄλλην γλῶσσαν, χωρίς νά ἐκφωνήσουν ἔξω τίποτα. Ὡμίλησε καί πάλιν τά ἴδια ὁ Γερμανίας, ὅτι δέν θά ἔχη ἕνωσιν μέ τούς τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί ἀντεφώνησα ὅτι ἐπί τῆς Ὁμολογίας ταύτην πεποίθαμεν ὅτι θά τήν τηρήσουν, ὅπως καί ἐμεῖς μέχρι θυσίας αἵματος.
Κατόπιν καθήσαμεν εἰς Τράπεζαν., ὅπου ἔγιναν προσφωνήσεις ἀπό π. Παντελεήμονα, Εὐγένιον κλπ.
Μετ’ ὀλίγας ἠμέρας πήγαμε εἰς Τορόντο Καναδᾶ, συλλειτουργήσαμε μετά τῶν ἱερέων Παντελεήμονος, Παναγιώτη Καραθανάση, ‘Αλεξάνδρου Διακόνου καί μἐ ἐκκλησίαν ἀνάμεικτον, ὡς καί πολλῶν Αὐξεντιανῶν.
‘Εκεῖ ὠμίλησεν ὁ π. Εὐγένιος καυχώμενος ὅτι οἱ κόποι του ἐστέφθησαν ἀπό τόν Θεόν καί κατηγορώντας τούς Αὐξεντιανούς, ὅτι χειροτονήθηκαν ἀπό Νεοημερολογίτας κ.λ.π. Ἄρχισα καί πάλιν νά ἀνησυχῶ.
Τά ἐν Ἑλλάδι εἶναι γνωστά εἰς ὅλους.
Ὁ Σεβ. Κιτίου μετά τήν ἀνάγνωσιν τῆς ἐκθέσεώς του εἶπεν. Σκέπτομαι τώρα καί συμπεραίνω, ὅτι ὅλα ἦσαν προσυζητημένα καί προετοιμασμένα, ὥστε νά γίνη ἡ χειροθεσία. ”Η χειροθεσία ἔγινε στήν Δοξολογία. Δέν εἶχα μελετήσει προσφάτως τό θέμα περί χειροθεσίας διά νά εἶμαι κατατοπισμένος, ὁπότε μέ ἀιφνιδίασε.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Σεβασμιώτατε, ἀγία αὐτή ἠ ἀνησυχία σας περί τοῦ Η΄ Κανόνος, διατί ὅμως δέν τήν εἴπατε ἀμέσως, ὅταν ἐπιστρέψατε;
Σεβ. Κιτίου: ‘Εγώ τίς ἀνησυχίες μου τίς εἶπα.
‘Ελ. Γκουτζίδης: Ποῦ τίς εἴπατε, Σεβασμιώτατε;
Σεβ. Κιτίου: Δέν ἐνθυμοῦμαι.
‘Ελ. Γκουτζίδης: Οὔτε κἄν τήν ἀπόφασιν εἴδαμε. Τήν γνωρίσαμε δέ τό πρῶτον ἀπό τά «Χαρμόσυνα Μηνύματα» τοῦ Βίκτωρος. Δέν θά ἦτο δυνατόν νά ἀκολουθήση καμμία ἐνέργεια, ἄν ἐγνωρίζαμε τήν ἀπόφασιν.
Μακαριώτατος: Ἐγώ περίμενα στήν συνεδρίασι μέ τούς Κληρικούς νά ἀκούσω τήν ἀπόφασι, ἀλλά δέν ἀνεγνώσθη.
‘Ελευθέριος Γκουτζίδης: Ἡ ρητή δήλωσις τῆς Ἐξαρχίας ὅτι οἱ Ρῶσοι ὡμολόγησαν καί ἀνεγνώρισαν τήν χειροτονίαν τοῦ 1948, τήν δέ χειροθεσίαν ἔκαμαν τυπικῶς ὑπό τύπον μιᾶς συγχωρητικῆς εὐχῆς καί διά τήν ἐνότητα, μᾶς εἰρήνευσε καί μᾶς χαροποίησε, ὥστε νά μήν ἀντιδράσωμεν καθόλου. Δηλαδή πρῶτον ἠ Ὁμολογία τῆς ‘Εκθέσώς των καί δεύτερον ὅτι ἡ χειροθεσία ἦτο μία συγχωρητική εὐχή, ἦσαν αἱ προϋποθέσεις πού ἐδεχθήκαμε τό γεγονός, καί ἐπιδιώξαμε νά δεχθοῦν τουλάχιστον, ὅλοι οἱ ‘Αρχιερεῖς αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν χειροθεσίαν, ἵνα μή ὑπάρξῃ σχίσμα.
Μεσσηνίας: Ναί ἔτσι δεχθήκαμε τήν χειροθεσία καί ἵνα μή δημιουργηθῆ μεταξύ μας σχίσμα. ‘Ενθυμοῦμαι τόν π. Εὐγένιο πού εἶπε, τό κάναμε διά νά γίνη ἡ ἕνωσις νά ἔλθη ἡ εἰρήνευσις στήν Ἐκκλησία θέλουμε δἐν θέλουμε.
‘Αττικῆς: Ναί ἐπεκράτησε τό πνεῦμα νά μή γίνη σχίσμα στήν Ἐκκλησία καί νά δεχθοῦμε τήν χειροθεσία, ἐφ’ ὅσον οἱ Ρῶσοι ἦσαν πράγματι ὀρθόδοξοι κατά τήν διαβεβαίωσιν τῆς ‘Εξαρχίας καί ὄτι ἐπρόκειτο περί συγχωρητικῆς εὐχῆς.
Μακαριώτατος: Τήν δεχθήκαμε τήν χειροθεσία σάν τύπο συγχωρητικῆς εὐχῆς.
Σεβ. Κιτίου: Μετά τήν χειροθεσία βαδίζοντες καθ’ ὁδόν Εὐγένιος, Καλλιόπιος, Μακαρία καί ἐγώ, καί ἐνῶ ἤμουν σέ κάποια στιγμή πλησίον τῆς Μακαρίας, μοί εἶπεν αὕτη: «Σεβασμιώτατε νά φύγη τό ὑφ’ ἑνός καί τότε χωρίζουμε ἀπό τούς Ρώσους». Αὐτό μοῦ ἐδημιούργησε ἐκ τῶν ὐστέρων τήν ἐντύπωσι ὅτι ἦτο προσυνεννοημένη ἠ ὑπόθεσις.
Σεβ. Πειραιῶς: Ἄν ὅταν ἦλθε ἡ ‘Εξαρχία μᾶς ἔλεγε πῶς ἔγιναν ἀκριβῶς τά πράγματα θά ἐδιορθώνετο ἡ κατάστασις ἀμέσως τότε.
Σεβ. Κιτίου: Δέν ἀρνοῦμαι τήν ἐνοχήν, ἔστω καί μέ τήν ἀμάθειαν μου, ὅλα τά εἶπα τά πράγματα στήν Σύνοδο τότε.
Σεβ. Μεσσηνίας: Δέν τά εἴπατε, Σεβασμιώτατε.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Αὐτά τά πράγματα Ἅγιε Κιτίου, περί τοῦ Η Κανόνος καί περί τοῦ Γερμανίας δέν τά εἴπατε τότε.
Σεβ. Κιτίου: Δέν φοβοῦμαι θά πῶ ὅτι ἔφταιξα ἑπτά φορές, ἀλλά φέρουν καί ἄλλοι τήν εὐθύνη.
Σεβ. Μεσσηνίας: Ὁ π. Εὐγένιος εἶχε πεῖ τότε ὅτι ἐδέχθη τήν χειροθεσίαν διά νά γίνη ἡ ἕνωσις.
Κατόπιν ἡ Ἱερά Σύνοδος διευκρίνισε ρητῶς, ὅτι ἐγένετο δεκτή ἡ χειροθεσία ὑπό τήν ρητήν διαβεβαίωσιν τῆς ‘Εξαρχίας, ὅτι ἡ Ρωσική Σύνοδος ἐδέχθη τήν ‘Εκκλησιολογίαν - Ὁμολογίαν μας καί τήν χειροθεσίαν ὡς ἁπλῆν εὐλογίαν – συγχωρητικήν εὐχήν ὡς μίαν ἐξωτερικήν τυπικήν πράξιν, ταῦτα δέ ἐπί τῶ σκοπῶ τῆς ἑνώσεως καί τῆς εὐοδώσεως τοῦ Ἱεροῦ ‘Αγῶνος τῆς Ἐκκλησίας. [σ.σ. το θέμα είναι ποιον αναγνώρισαν οι ματθαιικοί ως προισταμένη αρχή ώστε να τους αποκαταστήσει τυπικά δλδ οχι Γιάννης Γιαννάκης ]
‘Εν συνεχείᾳ ἐλύθη ἡ συνεδρίασις διά τήν σήμερον κατόπιν τῆς κεκανονισμένης προσευχῆς».
Παραθέτομεν καί τό Πρακτικόν τῆς συνεδριάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας Ἑλλάδος καί Κύπρου τῆς 20.8.1981, τό ἀφορῶν εἰδικώτερον τήν ‘Απόφασιν τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἀπό ὑπ’ ἀριθμ. 16-11 τῆς 15/28.9.1971.
Σήμερον ἡμέραν Τετάρτην 20.8.1981 καί ὥραν 9.30 π.μ. καί ἐν τῆ αἰθούση τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, παρόντων τοῦ Μακαριωτάτου κ. Ἀνδρέου καί τοῦ Σεβ. Κιτίου καθώς καί ἁπάντων τῶν Ἱεραρχῶν, ὅπως καί εἰς τάς προηγουμένας συνεδριάσεις ἤρχισαν αἱ ἐργασίαι τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ωτῆς Ἱεραρχίας.
‘Αρχικῶς ἡ Ἱερά Σύνοδος ἔκρινε σκόπιμον, ὅπως ἐπανέλθη ἐπί τοῦ θέματος τῆς χειροθεσίας καί ὀλοκληρώση αὐτό.
Σεβ. Κιτίου: Κατόπιν ἀναγνώσεως κειμένου τοῦ Βασιλείου Σακκᾶ εἴχαμε γνῶσιν ὅτι οἱ Ρῶσοι εἶχον κοινωνίαν μετά τῶν Νεοημερολογιτῶν. Τό ὅτι δέν ἐχειροθετήσαμεν τούς Ἱερεῖς μας αὐτό ἦταν σωστό. Οἱ Ρῶσοι μᾶς ἐδέχθησαν διά τοῦ π. Παντελεήμονος, ὀ ὁποῖος προηγουμένως εἶχεν ἔλθει εἰς ρῆξιν μετά τοῦ Αὐξεντίου. Τοῦτο εἰκάζω ἀπό διάλογον μεταξύ Παντελεήμονος καί Αὐξεντίου. Τοῦ εἶπε: «’Ἄν δέν μέ ἀκούσεις σ’ αὐτά πού σοῦ λέω, θά ἀναγνωρίσω τούς Ματθαιϊκούς». Εἶναι γεγονός ὅτι καί ὁ Σακκᾶς τήν ἔπαθε ὅπως καί ἐμεῖς.
Εἰς τήν συνέχειαν ὁ Σεβ. Κιτίου διευκρίνισεν: «Ὅταν ἤμουν στήν ‘Αμερική εἶπα στόν Καλλιόπιο. Δέν ἀμφισβητῶ στήν χειροτονία μου καί οὔτε ἔχω καμμίαν ἀγωνίαν δι’ αὐτήν».
Σεβ. Πειραιῶς: Ναί, σεβασμιώτατε, ἀλλά στήν συνείδησι τοῦ Καλλίστου δέν ἦτο ἡ ἴδια γνώμη.
Ὁ Ἐλ. Γκουτζίδης ἐπισημαίνει τάς ἀντιφάσεις αἱ ὁποῖα ὑπάρχουν εἰς τήν ἀπόφασιν τῆς Ρωσικῆς Συνόδου καί ὅτι τοῦτο ἀποτελεῖ ἔργον ἑνός ἀτόμου καί ὄχι τῆς Συνόδου, ἠ ὁποία χωρίς νά τό μελετήση τό ἐνέκρινε. Ὁ π. Εὐγένιος ἀπ’ ὅ,τι γνωρίζω ἐξέφρασε ὡρισμένας ἐπιφυλάξεις διά τήν ἀπόφασιν πρός τούς Ρώσους Ἐπισκόπους, καί αὐτοῦ τοῦ ἀπήντησαν: «Ἐδῶ εἴμαστε ἐμεῖς».
Σεβ. Κιτίου: ‘Απορῶ πῶς ὁ π. Εὐγένιος δέν ἀντέδρασε δι’ ὅλα αὐτά, τά ὁποῖα ὑποθέτω ὅτι ἐγνώριζε πρό τῆς Συνόδου.
Ἐπίσης ὁ π. Χρυσόστομος ἐδήλωσε ὅτι τοῦ εἶπε ὁ πρώην Κορινθίας ὅτι: «Προσπαθῶ νά πείσω τόν π. Εὐγένιο νά πᾶμε στήν Ἀμερική, ἀλλ’ αὐτός ἀντιδρᾶ. Ἔφθασα δέ στό σημεῖο νά χρησιμοποιήσω ψευδῶς τήν πληροφορία ὅτι εὑρῆκα τό φάρμακο τοῦ ζαχάρου».
Ἐπίσης ὁ π. Εὐγένιος ρητῶς ἀπεφαίνετο ὅτι δέν εἶναι δυαντόν νά μεταβῶμεν εἰς ‘Αμερικήν πρίν ἤ ἀποστείλωμεν τό Πιστεύω μας καί τήν ἱστορίαν τοῦ ‘Αγῶνός μας ἐγγράφως καί ἐάν μᾶς ἀπαντήσουν ὅτι δέχονται τό πιστεύω μας τότε νά πᾶμε.
‘Επίσης τήν προηγουμένην τῆς ἀναχωρήσεως δι’ ‘Αμερικήν ὁ π. Χρυσόστομος ἐλειτούργησεν εἰς Μοσχάτον καί ἤκουσε χαρακτηριστικῶς παρά τοῦ π. Εὐγενίου λέγοντος πρός τόν Κορινθίας: «Εἶμαι ἄρρωστος. Δέν εἶμαι ἐγώ γιά ταξείδια ἅγιε Κορινθίας», τήν δέ λειτουργίαν μετά βίας τήν ἔβγαλε. ‘Εφαίνετο πράγματι πολύ ἄρρωστος.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Ὁ π. Εὐγένιος φρονῶ ὅτι ἔπεσε θῦμα Καλλιοπίου Παντελεήμονος καί Βίκτωρος. Τοῦτο δέ τόν ἐπηρέασε ἀποφασιστικά εἰς τήν ὐγείαν του καί τόν ὡδήγησε εἰς τήν παραίτησιν.
Σεβ. Κιτίου: Πιστεύω ὅτι εἶχε τύψεις. Ποῦ ὀφείλεται ὅμως δέν ξέρω. Μετά ἀπό συζήτησιν ὁ ἅγιος Κιτίου λέγει: «Φρονῶ ὅτι πρέπει νά γίνη σοβαρά μελέτη ἐπί τοῦ ἐν λόγῳ θέματος».
Σεβ. Μεσσηνίας: «‘Εγώ εἶπα ἐπάνω στό θέμα αὐτό, ὅτι πρέπει νά γίνη σοβαρά μελέτη».
Σεβ. ‘Αττικῆς: Πρέπει νά ληφθῆ ἀπόφασις ἐκ μέρους τῆς Συνόδου ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ διά νά λήξη.
Σεβ. Κιτίου: Ἡ μελέτη θά τά βρῆ ὅλα.
Σεβ. ‘Αττικῆς: Νά ἀρχίση ἡ μελέτη ἀπό τίς χειροτονίες.
Σεβ. Πειραιῶς: Δέν προσθέτω τίποτε ἄλλο. Νά γίνη μελέτη καί νά ληφθῆ ὑπ’ ὄψιν ὅτι ἐζητήσαμεν ἀναθεώρησιν τῆς πράξεως, ἐπίσης ὅτι εἰς τό ἔγγραφον τό ὁποῖον μᾶς ἀπέστειλαν μετά τήν ἀποκήρυξιν: «Καταπίπτει ἡ χειροθεσία καί ἐπανέρχεσθε εἰς τήν προτέραν κατάστασιν».
Σεβ. Βρεσθένης: Εἶμαι εὐχαριστημένος ἀπό τίς ἐργασίες, ἀλλά πρέπει νά ἀποκατασταθῆ πλήρως τό κῦρος τῆς Ἐκκλησίας, μετά τό πέρασμα ἀπό τίς «Συμπληγάδες πέτρες» δηλαδή τούς ἐχθρούς τῆς Ἐκκλησίας.
Σεβ. Φθιώτιδος: Μετά τήν ἀποκάλυψιν τῶν γεγονότων πρέπει νά τονίσωμεν ὅτι κακῶς ἔγινε ὅ,τι ἔγινε καί νά ζητήσουμε διά τῆς μελέτης τήν λύσιν τοῦ προβλήματος.
Σεβ. Κοζάνης: ‘Εδέχθημεν πλῆγμα. Τό πρόβλημα ὅμως εἶναι ὄχι εἰς τήν συνείδησιν ἡμῶν, διότι ἡμεῖς τό ἐδέχθιημεν ὑπό ἐκείνας τάς προϋποθέσεις, ἀλλά εἰς τό πῶς θά φανῆ τοῦτο εἰς τρίτους, ἵνα μή πολεμῆται ἡ ‘Εκκλησία. Τήν Ρωσικήν Σύνοδον βάσει τῆς ἀποφάσεώς της τήν χαρακτηρίζει ὄχι μόνον τό ἀθεολόγητον, ἀλλά καί τό ἀπαίδευτον.
π. Παῦλος: ‘Η ‘Εκκλησία ἔχει τήν δύναμι νά θεραπεύση τά πάντα.
π. Χρυσόστομος: Πιστεύω πώς ὅ,τι ἐγένετο ἐγένετο ὑπό τούς ὅρους ὅτι οἱ Ρῶσοι ὠρθοδόξησαν καί ὄτι ἡ χειροθεσία δέν καθάπτεται τῆς ‘Αρχιερωσύνης των. Εἰς τήν συνείδησιν ὅλων καί τῆς ‘Εξαρχίας καί τῶν λοιπῶν ‘Αρχιερέων, πιστεύω ὅτι δέν ὑπῆρχε ἡ παραμικρά ἀμφιβολία περί δογματικῆς ὑποστάσεως τοῦ μυστηρίου. ‘Αντιθέτως ἡ συνείδησις ὅλων τούς διεβεβαίωνε ὅτι καί ἡ Ὀρθοδοξία μεταδίδεται καί ἠ ἑνότης καλλιεργεῖται. Διά τῆς Ὁμολογίας πού ἐδόθη διά τῆς «Ἐκθέσεως» εἰς τήν Σύνοδον τῶν Ρώσων ἐπιστεύετο ὅτι διεδόθη ἠ ‘Ορθοδοξία εἰς ὅλον τόν κόσμον. ‘Επίσης πιστεύω ὅτι οἱ ‘Αρχιερεῖς δεχθέντες τήν χειροθεσίαν οὐδέποτε εἰς τήν συνείδησίν των ἐξέλαβον αὐτήν ὡς χειροθεσίαν ἀφορῶσαν τούς σχισματικούς.
Θεολ. Μηνᾶς Κοντογιάννης [σ.σ. σημερινός επισκοπος Κήρυκος]: Πιστεύω πώς δἐν μποροῦμε νά φθάσουμε στήν τελική λύσι. Διότι εἶναι μία πράξις, ἡ ὁποία εἶναι καταδικαστέα. Θεωρητικῶς μέν δύναται νά ἀντιμετωπισθῆ καί δικαιολογηθῆ, πρακτικῶς ὅμως, ἐφ’ ὅσον ἔγινεν ἡ πράξις (ἤτοι ἡ ἀνάγνωσις τῶν εὐχῶν τῆς χειροθεσίας) γιά μένα εἶναι ἕνα σοβαρόν πρόβλημα. Τό πρόσωπα ἔσφαλλον, ἡ ‘Εκκλησία βεβαίως ὄχι.
‘Ελευθ. Γκουτζίδης: Ἡ ὅλη ὐπόθεσις ἀποτελεῖ σαφῶς ἐπίθεσιν κατά τῆς Ἐκκλησίας. Δέν δυνάμεθα νά ἀμφισβητήσωμεν ὅτι ἡ πρᾶξις ἀποτελεῖ μῶμον κατά τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Τοῦτο ὅμως δέν σημαίνει ὅτι ἔπληξε τήν Ἐκκλησία. Φρονῶ ὅτι ἡ μελέτη πρέπει νά ἀρχίση ἀπό τάς χειροτονίας τοῦ 1948 καί κατόπιν νά ἐξετασθῆ τό θέμα τῆς χειροθεσίας., ἤτοι νά ἀποκαλυφθοῦν τά σχέδια τῆς ληστρικῆς πράξεως καί προπάντων νά ληφθοῦν ὑπ’ ὄψιν οἱ ὅροι καί αἱ προοϋποθέσεις ὑφ’ ἅς ἐπραγματοποιήθη τόσον ἡ ἔνωσις μετά τῆς Ρωσικῆς Συνόδου, ὡς καί ἡ χειροθεσία.
‘Ιδιαιτέρως πρέπει νά ἀναλυθῆ καί ἀποδειχθῆ ὅτι δέν ἔχει οὐδεμίαν σχέσιν ἠ χειροθεσία μετά τοῦ Η’ Κανόνος. Οὕτω ἀποκαλυπτομένης τῆς ληστρικῆς Πράξεως διά τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος θά παραμείνη διδάσκον τό σφάλμα τοῦ βεβιασμένου καί παρατύπου τῶν ἐνεργειῶν της. Εἰς τήν προκειμένην περίπτωσιν καθ’ ἤν ἐξέρχεται κοινωνία μιᾶς ‘Εκκλησίας μεθ’ ἑτέρας δέν ἐπιτρέπεται βάσει τῆς διηνεκοῦς πράξεως τῆς Ἐκκλησίας, χειροθεσία, ἔστω καί ἄν εἶναι σχισματικοί.
Μετά ταῦτα ἡ Ι. Σύνοδος ὥρισεν ‘Επιτροπήν ἀποτελουμένην ἐκ τῶν: α) Σεβ. Μεσσηνίας κ. Γρηγορίου, β) Σεβ. Πειραιῶς καί Νήσων κ. Νικολάου, γ) ‘Αρχιμ. Χρυσοστόμου, 4) Διακόνου Νεοφύτου, 5) Θεολόγου κ. ‘Ελευθερίου Γκουτζίδη, 6) Θεολόγου κ. Μηνᾶ Κοντογιάννη, διά τήν περαιτέρω μελέτην τοῦ θέματος καί τήν εἰσήγησιν αὐτοῦ εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον.
‘Επί τοῦ τρίτου θέματος «Θέσεις καί διατυπώσεις τοῦ Ἁγίου Κιτίου εἰς τά δημοσιεύματα αὐτοῦ κατά τά τελευταῖα ἔτη», ὁ Σεβασμιώτατος Κιτίου ἐδήλωσεν ἔλλειψιν προετοιμασίας καί ἐζήτησεν μετάθεσιν τῆς συζητήσεως ἐπί τοῦ θέματος διά τήν ἐπομένην συνεδρίασιν.
Ἡ συνεδρίασις ἔληξεν τήν 18ην μ.μ. μέ τήν συνήθη προσευχήν.
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
+Ὁ Αθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος ΑΝΔΡΕΑΣ
ΤΑ ΜΕΛΗ
+Ὁ Κιτίου ‘Επιφάνιος
+Ὁ Μεσσηνίας Γρηγόριος
+Ὁ ‘Αττικῆς καί Μεγαρίδος Ματθαῖος
+Ὀ Πειραιῶς καί Νήσων Νικόλαος
+Ὀ Βρεσθένης Λάζαρος
+Ὁ ‘Αργολίδος Παχώμιος
+Ὁ Φθιώτιδος Θεοδόσιος
+ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Τίτος
Διά τήν Ἀντιγραφήν ἐκ τοῦ Βιβλίου τῶν Πρακτικῶν
Ο ΑΡΧΙΓΡΑΜΜΑΤΕΥΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
+Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου